Wikipedia

Search results

Sunday, 21 March 2021

मराठी ज्ञान

मराठी भाषा

रिटायर्ड आणि क्वारंटाईन यांचा मिलाफ म्हणजे काहीतरी जगावेगळं.

आपल्या मराठीत असे काही शब्द आहेत ज्यांचा साधारणपणे अर्थ तोच असतो पण तरीही ते वेगळा अर्थ सांगून जातात.


*रस्ता - मार्ग.*
जो कसाही जाऊ शकतो तो रस्ता.
जो ध्येयाकडे नेतो तो मार्ग.

*खरं - सत्य.*
नेहमी खरं बोलावं हा उपदेश.
सत्य म्हणजे सोबत पुरावा जोडावा लागतो.

*घसरडं - निसरडं.*
पडून झालं की घसरडं.
सावरता येतं ते निसरडं.

*अंधार - काळोख.*
विद्युत पुरवठा खंडीत झाला की होतो तो अंधार.
निसर्गात जाणवतो तो काळोख.

*पडणं - धडपडणं.*
पडणं हे अनिवार्य.
धडपडणं हे कदाचित सावरणं.

*पाहणं - बघणं.*
आपण स्वत:हून पाहतो.
दुसऱ्यानं सांगितल्यावर होतं ते बघणं.

*पळणं - धावणं.*
पाकीटमार काम झाल्यावर जे करतो ते पळणं.
ट्रेन पकडतांना आपण जे करतो ते धावणं.

*झाडं - वृक्ष.*

जे माणसांकडून लावलं जातं ते झाडं.
जो आधीपासूनच  असतो तो वृक्ष.

*खेळणं - बागडणं.*
जे नियमानं बांधलेलं असतं ते खेळणं.
जे मुक्त असतं ते बागडणं.

*ढग - मेघ.*
जे वाऱ्याने ढकलले जातात ते ढग.
जे नक्की बरसतात ते मेघ.



*रिकामा - मोकळा.*
 वेळ जो दुसऱ्याकडे असतो तो रिकामा. 
आपल्याकडे असतो तो मोकळा वेळ.

*निवांत - शांत.*
कष्ट केल्या नंतर मिळतो तो निवांतपणा.
काहीच न करता बसून मिळतो तो शांतपणा.

*आवाज - नाद.*
जो आपल्या चालण्यानं होतो तो आवाज.
जो मोराच्या चालण्यानं होतो तो नाद.

*झोका - हिंदोळा.*
जो आपला नंबर बागेत कधी लागेल याची वाट पाहायला लावतो तो झोका. 
जो मुक्तपणे झाडांमधून खेळता येतो तो हिंदोळा.

*स्मितं - हसणं.*
मनात एखादी गोड आठवण आली की जे दिसतं ते स्मित.
जे लोकां समोर दाखवावं लागतं ते हसणं.

*अतिथी - पाहुणा.*
जो यावा यावा असा वाटतो तो अतिथी.
जो आला की कधी जाईल असं मनात येतं तो पाहुणा.

*घोटाळा - भानगड.*
जो अचानक नकळत होतो तो घोटाळा.
जी नियोजनबद्ध पद्धतीने होते ती भानगड.

पुंना भेटूया
धन्यवाद

Friday, 19 February 2021

how to calculate old weight

धान्य मोजण्याची मापं :
दोन नेळवी = एक कोळवे
दोन कोळवी = एक चिपटे
दोन चिपटी = एक मापटे
दोन मापटी = एक शेर
दोन शेर = एक अडशिरी
दोन अडशिर्‍या = एक पायली
सोळा पायल्या = एक मण
वीस मण = एक खंडी
सोने-चांदी-औषध मोजण्याची मापं :
गुंज तुम्हाला माहीतच असेल. नसेल तर इथे पहा : गुंज
आठ गुंजा = एक मासा
बारा मासे = एक तोळा
अंक :
१ - एक
१० - दहा
१०० - शंभर
१००० - हजार
१०००० - दहा हजार
१००००० - लक्ष
१०००००० - दशलक्ष
१००००००० - कोटी
१०००००००० - दशकोटी
१००००००००० - अब्ज
१०००००००००० - खर्व
१००००००००००० - निखर्व
१०००००००००००० - महापद्म
१००००००००००००० - शंकू
१०००००००००००००० - जलधी
१००००००००००००००० - अन्त्य
१०००००००००००००००० - मध्य
१००००००००००००००००० - परार्ध
चलन :
तीन पै = एक पैसा
दोन पैसे = एक ढब्बू पैसा
दोन ढब्बू पैसे = एक आणा
दोन आणे = एक चवली
दोन चवल्या = एक पावली
दोन पावल्या = एक अधेली
दोन अधेल्या = एक रुपया
अंतर :
तीन फूट = एक यार्ड
१७६० यार्ड = एक मैल
दोन मैल = एक कोस१ आर = १ गुंठा
१ गुंठा = [३३ फुट x ३३ फुट ] = १०८९ चौ फुट१ एकर = ४० गुंठे x [३३ x ३३] = ४३५६० चौ फुट
१ हेक्टर = १०० आर म्हणजेच १०० गुंठे
१ हेक्टर= २.४७ एकर = २.४७ x ४० = ९८.८ गुंठे
१ चौ. मी. = १०.७६ चौ फुट
३ पै = १ दिडकी । ४ दिडक्या = १ आणा। 
१६ आणे = १ रुपया
४ कवड्या= १ गंडा 
। ४ गुंडे = १ दमडी 
। ४ दमड्या = १ पैसा | 
४ पैसे = १ आणा । 
४ आणे म्हणजे 
१ पावली । 
४ पावल्या = १ रुपये 

जुने भारतीय चलन
इतर
मुगल काळापासून ते भारताला स्वातंत्र्य मिळेपर्यंत, खालील प्रकारचे चलन अस्तित्वात होते. सगळ्यात छोटे चलन हे फुटकी कवडी होते. त्यानंतर कवडी, दमडी, पै ,ढेला, पैसा, आणा व रुपया असे चलनाची किंमत वाढत जात होती. खाली त्याबाबतचा तक्ता दिला आहे-

क्र. चलनाचे नाव दुसऱ्या चलनाशी बरोबरी
१ फुटलेली कवडी सर्वात छोटे चलन
२ कवडी ३ फुटक्या कवड्या
३ दमडी १० कवड्या
४ पै ४ दमड्या
५ ढेला २ दमड्या
६ पैसा २ ढेले = ३ पै
७ ४ पैसे १ आणा
८ १ रुपया ६४ पैसे / १६ आणे / १२८ ढेले / १९२ पया / २५६ दमड्या


शिवाजीच्या आधी, शिवाजीच्या काळी आणि शिवाजीकालोत्तर व्यवहारात असलेल्या चलनांचा शब्दकोष -

अटका, अडका- सुपारी
अटीचा रुपया- आटविण्यास योग्य, खराब झालेला रुपया
अदवानी- होनाचा प्रकार
अधेला- अर्धा पैसा
अधेली- अर्धा रुपया
अर्दी- एक पै
अलिबागी- आंग्रे यांचा रुपया
अशरफी- अश्रफी, एक सोन्याचे नाणे, मोहर, झेराफिन या पोर्तुगीज शब्दाचा अपभ्रंश
अहमदी- टिपू सोन्याचा होन
आगुदान- देवगिरिच्या यादवांचे सुवर्णाचे नाणे
आसू- देवगिरीच्या यादवांचे एक चांदीचे नाणे
इटावप्रत- इटावा येथील रुपया
इभ्रामी- इब्राहीम आदिलशहाचा होन
उदानका- पैसा
एकेरी- दक्षिणेकडील होन
कची ठेली- तडे गेलेला, तुटका , पुसट रुपया
कंठी रुपया- नीळकंठी रुपया
कपर्दक, कपर्दिका-कवडी
कलदार- इंग्रजी शिक्क्याचा सूरत येथील रुपया
कलेकरी- कलदार रुपया
कामील- होनाचा एक प्रकार
कावेरीपाक- एक होन प्रकार
कार्षापण- जुन्या काळातिल नाणे
खुर्दा- मोड
खुळा पैसा- दक्षिणेतील तांब्याचे नाणे, ७०० खुळे पैसे= १ रुपया
गंजीकोट- गंजीकोट येथील चलन
गबर, गंभर, गंभार, - एक सोन्याचे नाणे
गिनी- इंग्लंडमधील एक सोन्याचे नाणे
गिन्नी- हिन्दुस्थानातील एक आणा किमतीचे नाणे
घुला- पिवळसर रंगाची मोठी कवडी
चकार, चकारा, चकारी- चवला, दोन आण्याचे नाणे
चक्रम- दक्षिणेतील एक सुवर्ण नाणे
चतरसिंगी रुपया- पुणे येथील चतुशृंगी रुपया
चवल, चवली- दोन आण्याचे नाणे
चाम- सुवर्ण नाणे
चाल- एक नाणे
चौली- चवली
दुणेली- एक आणे किमतीचे नाणे
छदाम- एका पैशाचा एक चतुर्थांश, दोन दमड्या, सहा दाम
जडमोल- होन प्रकार
जमखंडी, जमसिरी, जमसेरी - होनाचा एक प्रकार
जहाजानी पंचमेळ रुपया- रुपयाचा एक प्रकार
जुनथर- जुने चलनातील नाणे
जुल्फकारी, झुल्पकारी- हैद्राबादचा रुपया. यावर तरवार चिन्ह असते
जैफ- पुसट, गुळगुळीत झालेली किंवा कातरलेली नाणी. ही पोत्यास किंवा सरकारी तिजोरित
टाक- चांदीचा रुपया
टाली- आठ आणे, अधेली
टोली- पैश्याचा आठवा हिस्सा
तांग- सोळा पयांचे एक चलन, आणेली
ताट- पुतळी, अजमासे पांच रुपये किमतीचे सोन्याचे नाणे
तांबली-तांब्याचे एक क्षुद्र नाणे
तिवल- दीड आणा
दुवल- एक आणा
दुवली- आणेली
तिरकी- एक पै, रुका
तुरू- एक प्रकारचे नाणे
दमडी- पैशाच्या चौथ्या हिश्श्याचे किंवा दहा बारा कवड्यांच्या किमतीचे नाणे
दाभोळीलारी- दाभोळ बंदर टांकसाळीत पडलेले आदिलशाही चांदीचे नाणे. याचा आकार स्त्रियांच्या हेअर पिनसारखा होता
दाम- एक तांब्याचे नाणे=१/६ छदाम
दिडकी- एक पैसा, दीड दुगाणी नाणे
दिरम, दिरिम- दोन आणे किमतीचे चांदीचे नाणे
दुकंडा- दोन कवड्यांचे चलन
दुगनी- तांब्याचे जुने नाणे
दुगाणी- अर्धा पैसा
दुदांडी- दोन समांतर रेषा असलेली पेशवाई शिवराई
दुकार- एक आणा
दुडु- पैशाच्या एक चतुर्थांश किमतीचे नाणे
दुवल- रुपयाचा सोळावा भाग
दुवली- आणेली
दोकडा- गुजराथमधील नाणे परिमाण
धरण- सम्मुचयाने नऊ आणे, पाव होन
नासरी- अर्धी दमडी
निमती- अधेली, आठ आणे
निष्क- एक सोन्याचे नाणे, चार रुपये किंमतीचे एक परिमाण
पचकी- दमडीच्या किंमतीचे एक तांब्याचे नाणे
पताक- एक रुप्याचे नाणे
पाई- पै
पागोडा- मद्रासमधील सोन्याचे नाणे
पाची- पांच रुपये किमतीचे सोन्याचे नाणे
पार्दाव- पोर्तुगीज नाणे
पावणा- पाव आणा
पावला, पावली- रुपयाचा एक चतुर्थांश, चार आणे किंमतीचे नाणे
पै- आण्याचा बारावा भाग
पैसा- आण्याचा चौथा भाग, एक तांब्याचे नाणे
पोवन- साॅच्हरीन नावाचे सोन्याचे नाणे
पुतळी- हिन्दुस्तानात चलनात असलेले प्राचीन ग्रीक रोमन नाणे
फनम- दक्षिणेतील चांदीचे किंवा सोन्याचे एक लहान नाणे
फसकी- फांसा असलेली पुतळी
फाटा, फांटा- रुपयाचा सोळावा भाग, आणा
बेल- अर्धा आणा
बोडी- वीस कवड्यांचे एक नाणे
ब्याळ- अर्धा आणा
मुयेद- अट्ठावीस रुपये किमतीचे एक नाणे
मोहर- सोन्याचे एक तोळा वजनाचे नाणे
म्वार- मोहर
रयाल- एक चांदीचे नाणे
रुका, रुक्का- आण्याचा बारावा भाग
रुपया- सोळा आणे किंमतीचे चांदीचे नाणे
रुब- चार पै
रूबल- रूस देशातील दीड रुपया किंमतीचे एक नाणे
रेवती- अधेली, अर्धा रुपया
रेस- आण्याचा २५वा व रुपयाचा ४००वा भाग, एक पोर्तुगीज नाणे
लहारी, लारी, लाहरी, लाहारी- तीन आणे किंमतीचे एक चांदीचे स्त्रियांच्या हेअर अहमदी पिन सदृश्य आदिलशाही नाणे
लोही- मोहर, सोन्याचे नाणे
शाईपैसा- शाही पैसा
शिवराई- शिवाजीने पाडलेली सोन्याची व तांब्याची नाणी
शिवाई- शिवराई होन
शेटवाई, मोहर- सावकाराने पाडलेली मोहर
शेणी- दूंडा, ढबू पैसा
सणी- सजगनी, ढबू पैसा, दोन पैसे
सन्या- अर्धा आणा
सप्तगनी, सप्तगाणी- दुंडा पैसा
सकरीन- आठ आणे किंमतीचे आणे
सजगनी, सणी, ससगणी, ससगाणी- ढबू पैसा
सापिका- दीड रुका किंमतीचे तांब्याचे नाणे
होन- सोन्याचे साधारण साडेतीन रुपये किंमतीचे नाणेपूर्वीची 

.........................................................
बायनरी पद्धत
२ कवडी = १ छदाम
२ छदाम = १ ढेला
२ ढेला = १ पैसा
२ पैसा = १ अधन्ना
२ अधन्ना = १ आणा
२ आणा = १ दुवन्नी
२ दुवन्नी = १ चवन्नी
२ चवन्नी = १ अठन्नी
२ अठन्नी = १ रुपया 



————————
पहिली संख्या रुपयांची संख्या आहे, दुसरी आण्यांची (१/१६) संख्या आहे, तिसरी म्हणजे पैशाची संख्या (१/६४) आणि चौथी म्हणजे पायांची संख्या (१/१ 2 २). उदाहरणे खाली आहेत.

रुपये १/१५/३/२ = रुपये १.९९४७
रुपये १/८/३ = १.५४५ रुपये
रुपये १/४ = १.२५ रुपये

Thank you
See next

Saturday, 13 February 2021

kayada

*सर्वोच्च न्यायालय निर्णय लेख आहे मोठा परंतु महत्वपूर्ण*

 *लोकसेवक अथवा शासकीय कर्मचारी यांचेवर फौजदारी गुन्हा दाखल करणेसंबंधी कायदे  व न्यायालयीन निर्णय*

*(Legal Provisions & Judgments related to criminally prosecute public servant)-* *लोकसेवक अथवा शासकीय कर्मचारीच जर गुन्हा करत असेल अथवा आपल्या कर्तव्याने अथवा कर्तव्यात कसूर केल्याने त्यातून गुन्हा घडत असेल व तो अशा गुन्ह्यात स्वतः कटकारस्थान रचत असेल तर त्याविरोधात गुन्हा कसा दाखल करावा याबाबत भारतीय दंड संहिता १८६० (Indian Penal Code 1860), फौजदारी प्रक्रिया संहिता १९७३ चे कलम १९७ ( Section 197 of The Code of Criminal Procedure 1973) आणि सर्वोच्च न्यायालय तसेच उच्च न्यायालये यांचे महत्वाचे निर्णय याबाबत सामान्य जनतेस माहिती व्हावी व त्यांनी असे गंभीर गुन्हे व कट कारस्थान रचणाऱ्या लोकसेवक अथवा शासकीय कर्मचारी/अधिकारींविरोधात न्यायालयात तसेच विविध आयोगात दावा दाखल करण्यास पुढाकार घ्यावा* 

👉🏻 *लोकसेवक अथवा शासकीय कर्मचारी आणि सामान्य जनता यांच्यावर गुन्हा दाखल करण्याबाबत वेगळी तरतूद*  

*फौजदारी प्रक्रिया संहिता १९७३ चे कलम १९७ ( Section 197 of The Code of Criminal Procedure 1973)-*
*कित्येक नागरिकांना पोलीस प्रशासनाकडेलोकसेवक अथवा शासकीय अधिकारीविरोधात गुन्हा दाखल करण्याची तक्रार केली असता लोकसेवक अथवा शासकीय कर्मचारी असल्याने* *त्याविरोधात आम्हाला गुन्हा दाखल करता येणार नाही.*
 *आपण आधी राज्य सरकारकडून परवानगी (Sanction) घेऊन या असा युक्तिवादाचा अनुभव आल्याचे आपण ऐकत असतो.*  *सामान्य व्यक्तीकडून अपराध घडल्यास मात्र त्याच्याविरोधात गुन्हा दाखल करण्यासाठी पोलिसांना राज्य शासनाची परवानगी घ्यावी लागत नाही, दखलपात्र गुन्हे घडले की पोलिसांना अशा गुन्हेगारास थेट अटक करून न्यायालयासमोर हजर करण्याचा अधिकार आहे.*

*मात्र असेच गुन्हे जर लोकसेवक अथवा शासकीय कर्मचारी/अधिकारीकडून घडल्यास त्याबाबत पोलिसांना शासनाकडून पूर्वपरवानगी (Sanction) घेण्याची तरतूद फौजदारी प्रक्रिया संहिता १९७३ चे कलम १९७ ( Section 197 of The Code of Criminal Procedure 1973) नुसार करण्यात आली आहे ती खालीलप्रमाणे –*
*(1) When any person who is or was a Judge or Magistrate or a public servant not removable from his office save by or with the sanction of the Government is accused of any offence alleged to have been committed by him while acting or purporting to act in the discharge of his official duty, no Court shall take cognizance of such offence except with the previous sanction—,*

*थोडक्यात या तरतुदीचा केवळ पहिला उतारा जो आपण संदर्भ म्हणून पहात आहोत त्यानुसार राज्य सरकारच्या परवानगीखेरीज ज्या न्यायाधीशास अथवा अशा लोकसेवकास ज्यांना राज्य शासनाच्या पूर्व परवानगीखेरीज त्याच्या पदावरून बडतर्फ करता येत नाही त्यांनी त्यांच्या शासकीय कर्तव्य करत असताना केलेल्या कार्याबाबत त्यांच्यावर शासनाच्या पूर्व परवानगीखेरीज गुन्हा दाखल करता येणार नाही अशी ही तरतूद आहे.* 


*याच तरतुदीचा गैरफायदा हे लोकसेवक दुर्दैवाने वेळोवेळी घेत असल्याचे प्रकार समोर आले आहेत.* 

*पोलीस प्रशासनकडूनही याबाबत अकार्यक्षम भूमिका घेतल्याचे प्रकार उघडकीस आले आहेत. अशा वेळी खरी वस्तुस्थिती काय आहे? लोकसेवक अथवा शासकीय कर्मचारी अगदी फौजदारी कट कारस्थान किंवा फसवणूकीसारखा गुन्हा करीत असतील तरीही राज्य शासनाच्या पूर्वपरवानगी शिवाय त्यांच्यावर गुन्हा दाखल होऊ शकत नाही का?* 
*याबाबत वस्तुस्थिती काय आहे याची माहिती खालीलप्रमाणे देत आहोत-* 

*लोकसेवक अथवा शासकीय कर्मचारीस फौजदारी प्रक्रिया संहिता १९७३ चे कलम १९७ ( Section 197 of The Code of Criminal Procedure 1973) संरक्षण हे केवळ शासकीय कर्तव्य करत असताना केलेल्या गुन्ह्याबाबतच आहे-*
*वर नमूद तरतुदीतच ‘while acting or purporting to act in the discharge of his official duty’ अशी तरतूद केली आहे, म्हणजेच लोकसेवक अथवा शासकीय कर्मचारी हा त्याचे शासकीय कर्तव्य करत असेल व कायद्याच्या चौकटीत आपले कर्तव्य करत असेल तरच त्यास अशा कर्तव्यात होणाऱ्या गुन्ह्यांपासून संरक्षण दिले आहे.*

*सर्वोच्च न्यायालय- सरकारी निधीचा अपहार करणे अथवा रेकोर्ड मध्ये फौजदारी कट कारस्थान रचून फसवणूक करणे हे लोकसेवकाचे कार्य नाही म्हणून अशा गुन्ह्यांपासून फौजदारी प्रक्रिया संहिता १९७३ चे कलम १९७ ( Section 197 of The Code of Criminal Procedure 1973) संरक्षण मिळणार नाही-*
*सर्वोच्च न्यायालयाने Inspector of Police and Anr. v. Battenapatla Venkata Ratnam and Anr. या याचिकेत ‘सरकारी निधीचा अपहार करणे अथवा रेकॉर्ड मध्ये फौजदारी कट कारस्थान रचून फसवणूक करणे’ हे काही लोकसेवकाचे शासकीय कर्तव्य नाही व लोकसेवकास अशा गुन्ह्यांपासून फौजदारी प्रक्रिया संहिता १९७३ चे कलम १९७ ( Section 197 of The Code of Criminal Procedure 1973) संरक्षण मिळणार नाही असे नमूद करून संबंधित लोकसेवकाचे अपील फेटाळून लावले.* 

 *सर्वोच्च न्यायालय- लोकसेवक असला तरी शासनाच्या परवानगीशिवाय ज्याला नोकरीवरून बडतर्फ करण्यात येऊ शकणार नाही अशाच लोकसेवकास फौजदारी प्रक्रिया संहिता १९७३ चे कलम १९७ ( Section 197 of The Code of Criminal Procedure 1973) संरक्षण मिळेल-*
*सामान्य जनतेस कित्येक वेळा शासकीय नोकरी करीत असलेला प्रत्येक लोकसेवक हा फौजदारी प्रक्रिया संहिता १९७३ चे कलम १९७ ( Section 197 of The Code of Criminal* *Procedure 1973) संरक्षणास पात्र असतो असा गैरसमज करून दिला जातो. मात्र नुकतेच सर्वोच्च न्यायालयाने नुकतेच सर्वोच्च न्यायालयाने ३० एप्रिल २०१९ रोजी Miglani Vs State NCT Of Delhi Criminal Appeal No.744 Of 2019 या प्रकरणात राष्ट्रीयकृत बँकेच्या व्यवस्थापकास जरी तो लोकसेवक असला असे स्पष्ट असले तरी त्यास नोकरीवरून बडतर्फ करण्यास शासनाची परवानगी अनिवार्य आहे ही बाब सिद्ध न करता आल्याने तो फौजदारी प्रक्रिया संहिता १९७३ चे कलम १९७ ( Section 197 of The Code of Criminal Procedure 1973) संरक्षणास पात्र नसल्याचा निर्णय देण्यात आला आहे.*
*थोडक्यात* 

*जर सामान्य जनतेच्या निदर्शनास लोकसेवक अथवा शासकीय कर्मचारी हा गुन्ह्यांमध्ये थेट सामील असणे अथवा असे कर्तव्यात कसूर करून कट कारस्थानानात सामील असणे असे प्रकार करीत असेल तर त्याविरोधात त्यास फौजदारी प्रक्रिया संहिता १९७३ चे कलम १९७ ( Section 197 of The Code of Criminal Procedure 1973) संरक्षण मिळणार नाही व पोलीस अथवा संबंधित न्यायालय यांना अशा लोकसेवक विरोधात फौजदारी गुन्हा दाखल करण्याची कारवाई करावी लागेल व त्यासाठी शासनाच्या पूर्वपरवानगीची गरज नाही असा या न्यायालयीन आदेशाचा अन्वयार्थ आहे.* 

*लोकसेवक अथवा शासकीय कर्मचारीविरोधात फौजदारी गुन्हा दाखल करणेसंबंधी सामान्य जनतेसाठी महत्वाची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे-*
*१) लोकसेवक अथवा शासकीय कर्मचारी आपल्या प्रत्यक्ष कृत्याने अथवा कर्तव्यात कसूर करून हेतुपरस्पर गुन्ह्यात सामील असेल तर त्याच्याविरोधात गुन्हा दाखल करण्यासाठी शासनाच्या पूर्वपरवानगीची गरज पडणार नाही.*

*२) लोकसेवकास अथवा शासकीय कर्मचारीस फौजदारी प्रक्रिया संहिता १९७३ चे कलम १९७ ( Section 197 of The Code of Criminal Procedure 1973) चे संरक्षण केवळ शासकीय कर्तव्य करत असताना केलेल्या गुन्ह्याबाबतच आहे.*

*३) फसवणूक करणे, बनावट कागदपत्रे अथवा सह्या करणे हे शासकीय कर्मचारीचे ‘शासकीय कर्तव्य’ नाही म्हणून अशा गुन्ह्यासाठी शासनाच्या पूर्वपरवानगी (Sanction) घेण्याची गरज नाही- सर्वोच्च न्यायालय.*

*४) सामान्य जनता लोकसेवक अथवा शासकीय कर्मचारी हा गुन्ह्यात थेट सामील असणे अथवा असे कर्तव्यात कसूर करूल तर र्वपरवानगी (Sanction)ची गरज नाही.*

*लोकसेवक अथवा* 

 *दंड संहिता १८६० (Indian* *Penal Code 1860) मधील महत्वाची कलमे खालीलप्रमाणे-*
*कलम १०७- एखाद्या गोष्टीचे अपप्रेरणा देणे Abetment of a thing*
*कलम ११९- ज्यास प्रतिबंध करणे हे आपले कर्तव्य आहे तो अपराध करण्याचा बेत लोकसेवकाने लपविणे (Public servant concealing design to commit offence which it is his duty to prevent),*
*कलम १२०-कारावासाच्या शिक्षेत पात्र असलेला अपराध करण्याचा बेत लपविणे (design to commit offence punishable with impris­onment),*

*कलम १२०क- फौजदारी कट (criminal conspiracy),*

*कलम १६६- कोणत्याही व्यक्तीला क्षति पोहोचविण्याच्या उद्देशाने लोकसेवकाने कायद्याचे अवज्ञा करणे (Public servant disobeying law, with intent to cause injury to any person),*

*कलम २०२- अपराधाची माहिती देण्यास विधितः बाध्य असलेल्या व्यक्तीने माहिती देण्याचे हेतुपूर्वक टाळणे (Intentional omission to give* *information of offence by person bound to inform )*

*कलम २१७- व्यक्तीला शिक्षेपासून अथवा मालमत्ता जप्तीपासून वाचविण्यास लोकसेवकाने चुकीच्या अभिलेखाची किंवा लेखाची मांडणी करणे (Public* *servant disobeying direction of law with intent to save person from punishment or* *property from forfeiture).*
*वरीप्रमाणे असे  कोणतीही शासकीय कामकाज* *अन्यायकारक  कृत्य केल्यास अशा गुन्ह्यासाठी शासनाच्या पूर्वपरवानगी (Sanction) घेण्याची गरज नाही त्याविरोधात थेट फौजदारी तक्रार करू शकतात.*
*सर्वोच्च न्यायालय*

Friday, 12 February 2021

caste and tribe

(a) A tribe theoretically is a territorial group while a caste is a socio-cultural group. When a tribe loses its territorial character, it takes the form of a caste. ... A caste or tribe may change its name and also its mode of livelihood and still retains its collective identity.
Difference between Tribe and Caste
Prof. T.U. Das (1953) considers that a tribe generally has a common name, a common habitat, a common language, a common culture and a feeling of unity among its members as against members of other tribes. It is very difficult to make distinction between caste and tribe by considering different definitions of tribe.
Sociologists and anthropologists like G.S. Ghurye, T.B. Naik, F.G. Bailey etc. have taken some of the criteria to make distinction between tribe and caste such as:
(a) Religion 
(b) Geographical location
(c) Language
(d) Economic backwardness
(e) Political organisation.

But they found that all these criteria cannot help in making clear cut distinction between caste and tribe.
(a) Religion:
Tribal have animism as their religion and castes have Hinduism. Animism means belief in ghosts and spirits. But it is wrong to say that Hindus don’t believe in ghosts and spirits. Again many tribal groups are there who worship Hindu gods and goddesses and celebrate Hindu festivals. So, the distinction between caste and tribe on the basis of religion is artificial and meaningless.
(b) Geographical Location:
It is considered that tribal people live in isolated hilly track or forest areas. Caste groups live in plain areas. But in reality it is found that there are caste communities living in isolation or in isolated regions. There are also tribal groups who live in plain areas and their main occupation is agriculture.
(c) Language:
It is believed that tribal use their own common language which is different from caste groups. But this type of distinction is also not helpful. For, some tribal groups have no language of their own rather they use the language of caste groups. For example, many tribal groups of South India use the language which is commonly used.
(d) Economic Backwardness:
Economic backwardness too is not a correct criterion for the distinction. If tribal are economically backward, there are many caste groups who are poor and economically backward. On the other hand, there are tribes having acres of lands.
(e) Political Organisation:
It is said that tribal have their own political organisation but caste groups have no such political organisation. But now-a-days political organisation is not found in all the tribal groups, where as caste groups are forming political organisations. Because of all these difficulties and confusions Bailey says that it is very difficult to find out where tribe ceases and caste starts.
F.G. Bailey, in his writing (1961) ‘Tribe and Caste in India’, establishes a difference between a model and a practice and says that the contrast between ‘caste’ and ‘tribe’ can be sharply marked only at the level of the model. He points out that ‘tribe’ and ‘caste’ are not dichotomous but they lie at different points of a continuation on which particular societies are to be placed.
(अ) सैद्धांतिकदृष्ट्या एक जमात एक प्रादेशिक गट आहे तर जाती एक सामाजिक-सांस्कृतिक गट आहे.  जेव्हा एखादी जमात आपले प्रादेशिक पात्र हरवते तेव्हा ती जातीचे रूप धारण करते.  ... एखादी जात किंवा जमाती आपले नाव आणि उपजीविकेची पद्धत बदलू शकते आणि तरीही आपली सामूहिक ओळख कायम ठेवू शकते.
जमाती आणि जाती यांच्यात फरक
 प्रो.टी.यू.  दास (१ 195 33) असे मानतात की एक जमात सामान्यत: सामान्य नाव, सामान्य निवासस्थान, एक सामान्य भाषा, एक सामान्य संस्कृती आणि इतर जमातीच्या सदस्यांविरूद्ध त्याच्या सदस्यांमध्ये एकतेची भावना असते.  जमातीच्या वेगवेगळ्या व्याख्येचा विचार करून जाती-जमातींमध्ये फरक करणे फार कठीण आहे.
 जी.एस. घुर्ये, टी.बी. सारखे समाजशास्त्रज्ञ आणि मानववंशशास्त्रज्ञ  नाईक, एफ.जी.  बेली वगैरे जमाती आणि जाती यांच्यात भेद करण्यासाठी काही निकष घेतले आहेत जसेः
 (अ) धर्म
 (बी) भौगोलिक स्थान
 (सी) भाषा
 (ड) आर्थिक मागासलेपणा
 (इ) राजकीय संस्था.

 परंतु त्यांना आढळले की हे सर्व निकष जाती आणि जमातीमधील फरक स्पष्ट करण्यात मदत करू शकत नाहीत.
 (अ) धर्म:
 आदिवासींचा धर्म आणि जातींमध्ये हिंदू धर्म असल्याने वैरभाव आहे.  अ‍ॅनिझिझम म्हणजे भूत आणि आत्मे यावर विश्वास.  परंतु हे म्हणणे चुकीचे आहे की हिंदू भुतांवर आणि आत्म्यावर विश्वास ठेवत नाहीत.  पुन्हा असे बरेच आदिवासी गट आहेत जे हिंदू देवी-देवतांची उपासना करतात आणि हिंदू सण साजरे करतात.  तर, धर्माच्या आधारे जाती आणि जमातीमधील फरक कृत्रिम आणि निरर्थक आहे.
 (बी) भौगोलिक स्थानः
 असे मानले जाते की आदिवासी लोक डोंगराळ भागात किंवा वन्य भागात राहतात.  जाती गट साध्या भागात राहतात.  परंतु प्रत्यक्षात असे आढळले आहे की तेथे एकांत किंवा वेगळ्या प्रदेशात जातीचे समुदाय राहतात.  येथे आदिवासी गट देखील आहेत जे साध्या भागात राहतात आणि त्यांचा मुख्य व्यवसाय शेती आहे.
 (c) भाषा:
 असे मानले जाते की आदिवासी त्यांच्या स्वत: ची सामान्य भाषा वापरतात जी जातीच्या गटांपेक्षा भिन्न आहेत.  परंतु या प्रकारच्या भेदभाव देखील उपयुक्त नाही.  कारण, काही आदिवासींच्या गटांची स्वतःची भाषा नसते, ते जातीच्या गटांची भाषा वापरतात.  उदाहरणार्थ, दक्षिण भारतातील अनेक आदिवासी गट सामान्यत: वापरल्या जाणार्‍या भाषेचा वापर करतात.
 (डी) आर्थिक मागासलेपणा:
 आर्थिक मागासलेपण देखील या भिन्नतेसाठी योग्य निकष नाही.  आदिवासी जर आर्थिकदृष्ट्या मागासलेले असतील तर असे अनेक जाती गट आहेत जे गरीब व आर्थिकदृष्ट्या मागास आहेत.  दुसरीकडे, एकर जमीन असलेल्या आदिवासी आहेत.
 (इ) राजकीय संस्था:
 असे म्हटले जाते की आदिवासींची स्वतःची राजकीय संस्था असते परंतु जातीच्या गटात अशी कोणतीही राजकीय संस्था नाही.  परंतु आजकालचे सर्व राजकीय संघटना सर्व आदिवासी गटात आढळत नाहीत, जिथे जातीचे गट राजकीय संघटना बनवत आहेत.  या सर्व अडचणी आणि गोंधळांमुळे बेली सांगतात की आदिवासी कुठे थांबतात आणि जाती कशापासून सुरू होतात हे शोधणे फार कठीण आहे.
 एफ.जी.  बेली यांनी आपल्या लिखाणात (१ 61 61१) ‘भारतातील जनजाती आणि जाती’ या मॉडेलमध्ये आणि प्रथेमध्ये फरक स्थापित केला आहे आणि ते म्हणतात की ‘जाती’ आणि ‘जमात’ यामधील फरक फक्त मॉडेलच्या पातळीवर स्पष्टपणे दर्शविला जाऊ शकतो.  ते नमूद करतात की ‘जमात’ आणि ‘जाती’ हे द्वैतवादी नसून विशिष्ट समाज स्थापन करण्याच्या निरनिराळ्या ठिकाणी ते खोटे बोलतात.
What is the Difference between Tribe and Caste – Explained!
There are no specific criteria by which we may distinguish a tribe from a caste. In broad terms, a tribe is defined as “a community occupying a common geographic area and having a similar language and culture or be-liefs and practices” (Theodorson, 1969:443). Nadel has described tribe as “a society with a linguistic, cultural and political boundary”. But there are many tribal societies which lack government and the centralised author¬ity in the ordinary sense of the term. Likewise, cultural homogeneity in a tribe is also elusive in this age.
Scholars like G.S. Ghurye, T.B. Naik, F.G. Bailey and Verrier Elwin have used different criteria like religion, geographical isolation, language, economic backwardness, and political organisation for distinguishing caste from tribe.
On the basis of religion, it is said that the religion of tribals is Ani¬mism and that of the people with caste system is Hinduism. Hutton (1963) and Bailey (1960:263) believe that tribals are not Hindus but are animists. The basic characteristics of animism are the beliefs that all ani¬mate and inanimate objects are permanently or temporarily inhabited by spirits; all activities are caused by these spirits; spirits have power over the lives of men; men can be possessed by spirits; and they can be influenced by magic.

On the other hand, the chief characteristics of Hinduism are dharma, bhakti, karma and rebirth. It will be wrong to say that the Hin¬dus, particularly the lower caste Hindus, do not believe in spirits and ghosts or in magic and possession.
Similarly, there are many tribals who worship Hindu gods and goddesses, celebrate Hindu festivals and fairs and observe Hindu customs, traditions and rituals. It is, therefore, not easy to distinguish between Animism and Hinduism. Elwin (1943), Risley (1908) and Ahuja (1965) have also maintained that the distinction between Hinduism and Animism is artificial and meaningless. Religion as a single criterion, thus, cannot be used to distinguish between a tribe and a caste. Ghurye, Naik and Bailey have also rejected this criterion.
On geographical isolation basis, it is said that tribals live in geographi¬cally isolated regions like hills, mountains and jungles but caste Hindus live in the plains. Due to isolation and negligible contacts with their ‘ civilised) neighbours, tribals are comparatively less civilised than the Hindus. Though it is true that at one time some tribals lived away from means of communication yet many caste Hindus also lived in isolated regions, while many tribals lived in plains. In this age, no groups live in isolation. Geographical isolation too, thus, cannot be accepted as a criterion for dif-ferentiating tribe from caste.
Using language as a criterion for difference between a tribe and a caste, it is said that each tribe has its own language but not a caste. But then there are tribes which do not have their own languages but speak the dialect of one of the main Indian languages, as in South India. Therefore, language also cannot be accepted as a criterion for distinction.
Economic backwardness too is not a correct criterion for distinction. If tribals are backward and primitive, caste Hindus are also almost equally poor. On the other hand, we have economically advanced tribes too. Bailey (1960:9) also rejects this criterion by holding that it is wrong to hold sociologically that ‘economic backwardness’ refers to a ‘standard of living’ rather than to ‘a type of economic relationship’.
He himself used ‘economic structure’ and ‘politico-economic organisation’ for differentiat¬ing the Konds (tribe) from Oriyas (caste) in Orissa. Bailey (1960) presented a systematic interactional model for considering the position of the tribe vis-a-vis caste as two ideal poles in a linear continuum. He con¬centrated on two factors: control over land and right to resources of land.
He maintained that in both the tribal and caste societies, we find land-owners and landless people who are dependants on landowners for their share of land resources. But analysing the economic organisation of a ‘vil-lage territory’ (inhabited by castes) and a ‘clan territory’ (inhabited by tribes), he found that a village is divided into economically specialised in-terdependent castes arranged hierarchically whereas though a clan territory is also composed of economically specialised groups, yet these are not hierarchically arranged; nor are they economically interdependent on each other.
In other words, in a tribal society, a larger proportion of people has a direct access to land while in the case of caste-based society, a very few people are land-owners and a large number achieve the right to land through a dependent relationship. Thus, according to Bailey, a tribe is organised on a ‘segmentary solidarity’ while a caste is organised on an ‘organic solidarity’.

But Bailey avers that at what point of continuum a tribe ceases and a caste begins is difficult to say. In India, the situation is such that there is hardly any tribe which exists as a separate society, hav¬ing a completely separate political boundary. Economically too, the tribal economy is not different from the regional or national economy. But we do regard some communities as tribal and include them in the recognised list of scheduled tribes.
H.N. Banerjee worked in 1969 on the detailed pattern of tribe-caste continuum among the Kora of Barabhum. N.K. Bose (1949) has held that the tribes are being pulled towards the caste system mainly through the agriculture and craft-based economy of the caste society. M. Orans (1965) has said that while the higher economy of the Hindus pulled the tribes to-wards emulating the caste pattern, the forces of political solidarity pushed the tribes away from the Hindu caste system. L.P. Vidyarthi (JCSSR Re-port, 1972:33) has maintained that tribal group works as an affix to the caste system and in a few cases as suffix too.
From an anthropological point of view, tribes in India appear to be gradually merging with the caste system. Ghurye has opined that some tribes are not isolated from the Hindu castes of the plains in language, economy or religion. He re¬gards them as backward Hindus. Thus, it may be said that tribes and castes are two ends of the same scale.
जमाती आणि जातींमध्ये काय फरक आहे - स्पष्टीकरण!
 असे कोणतेही विशिष्ट निकष नाहीत ज्याद्वारे आपण एखाद्या जातीला जातीपेक्षा वेगळे करू शकतो.  व्यापक भाषेत, एक जमात अशी व्याख्या केली जाते की "एक समुदाय ज्यामध्ये एक सामान्य भौगोलिक क्षेत्र व्यापलेला आहे आणि एक समान भाषा आणि संस्कृती आहे किंवा बेफिक व प्रथा आहेत" (थिओडर्सन, १ 69.:: 3 443).  नदेल यांनी जमातीचे वर्णन केले की “भाषिक, सांस्कृतिक आणि राजकीय सीमा असलेला समाज” आहे.  परंतु बर्‍याच आदिवासी संस्था आहेत ज्यात या शब्दाच्या सामान्य अर्थाने सरकार आणि केंद्रीकृत प्राधिकरणाचा अभाव आहे.  त्याचप्रमाणे, एक जमात सांस्कृतिक एकरूपता देखील या युगात मायावी आहे.
 जी.एस. घुर्ये, टी.बी. सारख्या विद्वान  नाईक, एफ.जी.  बेली आणि व्हॅरियर एल्विन यांनी धर्म, भौगोलिक पृथकीकरण, भाषा, आर्थिक मागासलेपणा आणि वंशाच्या जातींमध्ये फरक करण्यासाठी राजकीय संस्था यासारखे वेगवेगळे निकष वापरले आहेत.
 धर्माच्या आधारे असे म्हटले जाते की आदिवासींचा धर्म हा मानववाद आहे आणि जातीव्यवस्था असणार्‍या लोकांचा हिंदू धर्म आहे.  हट्टन (१ 63 6363) आणि बेली (१ 60 :०: २33) असा विश्वास आहे की आदिवासी हिंदू नाहीत तर ते imनिमिस्ट आहेत.  अ‍ॅनिमिजमची मूलभूत वैशिष्ट्ये अशी मान्यता आहे की सर्व जीवशास्त्र आणि निर्जीव वस्तू कायमस्वरूपी किंवा तात्पुरते आत्म्यांद्वारे वस्ती करतात;  सर्व क्रिया या आत्म्यांमुळे उद्भवतात;  आत्मे मनुष्यांच्या जीवनावर अधिकार ठेवतात;  पुरुषांना आत्म्याने वेढले जाऊ शकते;  आणि त्यांच्यावर जादूचा परिणाम होऊ शकतो.

 दुसरीकडे, धर्म, भक्ती, कर्म आणि पुनर्जन्म ही हिंदू धर्माची मुख्य वैशिष्ट्ये आहेत.  हे म्हणणे चुकीचे ठरेल की हिनाडस, विशेषतः खालच्या जातीतील हिंदू, आत्मे आणि भुतांवर किंवा जादू व ताबा ठेवण्यात विश्वास ठेवत नाहीत.
 तसेच, असे बरेच आदिवासी आहेत जे हिंदू देवी-देवतांची उपासना करतात, हिंदू सण-उत्सव साजरे करतात आणि हिंदू चालीरिती, परंपरा आणि विधी पाळतात.  म्हणूनच Anनिनिझम आणि हिंदू धर्मात फरक करणे सोपे नाही.  एल्विन (१ 194 33), रिस्ली (१ 190 ०8) आणि आहुजा (१ 65 )65) यांनीही हिंदू धर्म आणि Anनिनिझममधील फरक कृत्रिम आणि निरर्थक आहे असे म्हटले आहे.  धर्म हा एकच निकष म्हणून टोळी व जातींमध्ये भेद करता येत नाही.  घुरे, नाईक आणि बेली यांनीही हा निकष नाकारला आहे.
 भौगोलिक वेगळ्या आधारावर असे म्हटले जाते की आदिवासी भौगोलिकदृष्ट्या डोंगराळ, पर्वत आणि जंगले या वेगळ्या प्रदेशात राहतात परंतु जातीचे हिंदू मैदानी प्रदेशात राहतात.  त्यांच्या ‘सुसंस्कृत’ शेजार्‍यांशी अलगाव आणि दुर्लक्ष्य संपर्कांमुळे आदिवासी हिंदूंपेक्षा तुलनेने कमी सुसंस्कृत आहेत.  जरी हे खरे आहे की एकेकाळी काही आदिवासी संवादाच्या साधनांपासून दूर राहत असत तरी अनेक जातीचे हिंदू देखील दुर्गम भागात राहतात तर अनेक आदिवासी मैदानी प्रदेशात राहत होते.  या युगात कोणतेही गट अलगद राहात नाहीत.  भौगोलिक अलगाव देखील, जातीपासून विभक्त वंशासाठी निकष म्हणून स्वीकारला जाऊ शकत नाही.
 एक जमात आणि जाती यांच्यातील फरकासाठी भाषेचा निकष म्हणून वापरल्याने असे म्हटले जाते की प्रत्येक जमातीची स्वतःची भाषा असते परंतु जातीची नसते.  परंतु त्यानंतर अशा जमाती आहेत ज्या त्यांच्या स्वत: च्या भाषा नसतात परंतु दक्षिण भारताप्रमाणेच मुख्य भारतीय भाषांपैकी एकाची बोली बोलतात.  म्हणून, भाषेला देखील विशिष्टतेचा निकष म्हणून स्वीकारले जाऊ शकत नाही.
 आर्थिक मागासलेपण देखील विशिष्टतेसाठी निकष नाही.  आदिवासी मागास आणि आदिवासी असल्यास जातीचे हिंदूही तितकेच गरीब आहेत.  दुसरीकडे आपल्याकडेही आर्थिकदृष्ट्या प्रगत आदिवासी जमाती आहेत.  बेली (१ 60 :०:)) देखील ‘आर्थिक मागासलेपणा’ हा ‘आर्थिक संबंधाचा एक प्रकार’ न करता ‘जीवनशैली’ संदर्भित आहे हे समाजशास्त्रीयदृष्ट्या धारण करणे चुकीचे आहे असे मानून या निकषास नाकारते.
 त्यांनी स्वत: ओरिसामधील ओरियस (जाती) पासूनचे कोंड (जमाती) वेगळे करण्यासाठी ‘आर्थिक रचना’ आणि ‘राजकीय-आर्थिक संस्था’ वापरली.  बेली (१ 60 60०) यांनी रेषेच्या अखंडात दोन आदर्श ध्रुव म्हणून वंशाच्या दृष्टीने जातीचे स्थान विचारात घेण्यासाठी एक पद्धतशीर परस्परसंबंधित मॉडेल सादर केला.  त्यांनी दोन घटकांवर लक्ष केंद्रित केले: जमिनीवर नियंत्रण आणि जमिनीच्या संसाधनांचा अधिकार.
 आदिवासी आणि जाती या दोन्ही समाजात आपल्याला जमीन मालक आणि भूमिहीन लोक आढळतात जे त्यांच्या जमिनीच्या संसाधनांच्या वाटेसाठी जमीन मालकांवर अवलंबून असतात.  परंतु 'विल-लेगेज प्रांत' (जाती वस्ती असलेल्या) आणि 'कुळांचा प्रदेश' (आदिवासींनी वसलेला) या आर्थिक संघटनेचे विश्लेषण केले असता त्यांना असे आढळले की एका खेड्यात आर्थिकदृष्ट्या विशिष्ट विभागातील-विभागीय जातींमध्ये विभागले गेले आहे तर एक कुळ आहे.  प्रदेश देखील आर्थिकदृष्ट्या विशिष्ट गटांनी बनलेला आहे, परंतु हे श्रेणीबद्ध पद्धतीने व्यवस्था केलेले नाही;  किंवा ते आर्थिकदृष्ट्या एकमेकांवर अवलंबून आहेत.
 दुसर्‍या शब्दांत सांगायचे तर, आदिवासी समाजात लोकसंख्येच्या मोठ्या प्रमाणात जमिनीवर थेट प्रवेश असतो तर जातीवर आधारित समाजाच्या बाबतीत फार कमी लोक जमीन मालक असतात आणि मोठ्या संख्येने एखाद्या आधारावरुन जमीन मिळवण्याचा हक्क मिळवतात.  नाते.  बेली यांच्या म्हणण्यानुसार, एक जमात ‘सेगमेंटरी एकता’ वर आयोजित केली जाते, तर जाती ‘सेंद्रीय एकता’ वर आयोजित केली जाते.

 पण बेली यांचे म्हणणे आहे की कुठल्याही टोळीकडून एखादी जाती थांबली आणि जात सुरू होते हे सांगणे कठीण आहे.  भारतात अशी परिस्थिती आहे की स्वतंत्र समाज म्हणून अस्तित्त्वात असलेली कोणतीही जमात कदाचित स्वतंत्रपणे वेगळीच राजकीय सीमा ओलांडेल.  आर्थिकदृष्ट्या देखील आदिवासींची अर्थव्यवस्था प्रादेशिक किंवा राष्ट्रीय अर्थव्यवस्थेपेक्षा वेगळी नाही.  परंतु आम्ही काही समुदायांना आदिवासी मानत आहोत आणि त्यांना अनुसूचित जमातीच्या मान्यताप्राप्त यादीमध्ये समाविष्ट करतो.
 एच. एन. बॅनर्जी यांनी १ 69. In मध्ये बाराभूमच्या कोरामध्ये आदिवासी-जातीच्या अखंडतेच्या विस्तृत पध्दतीवर काम केले.  एन.के.  बोस (१ 9 9)) यांनी असे मानले आहे की जाती जमातींकडे जातीच्या व्यवस्थेकडे खेचले जात आहे मुख्यत: जाती समाजातील कृषी आणि हस्तकला आधारित अर्थव्यवस्था.  एम. ओरन्स (१ 65 6565) यांनी म्हटले आहे की हिंदूंच्या उच्च अर्थव्यवस्थेने जातीच्या पद्धतींचे अनुकरण करून आदिवासी जमातींकडे खेचले गेले, तर राजकीय ऐक्यवाढीच्या सैन्याने आदिवासींना हिंदू जातीय व्यवस्थेपासून दूर ढकलले.  एल.पी. विद्यार्थी (जेसीएसएसआर री-पोर्ट, १ 197 2२:) 33) असे नमूद केले आहे की आदिवासी गट जातीव्यवस्थेला जोडण्यासाठी काम करत आहे आणि काही प्रकरणांमध्ये प्रत्यय म्हणूनही काम करत आहे.
 मानववंशशास्त्रीय दृष्टिकोनातून, भारतातील आदिवासी हळूहळू जातिव्यवस्थेत विलीन होत असल्याचे दिसून येते.  घुरे यांनी असे मत मांडले आहे की काही जमाती भाषा, अर्थव्यवस्था किंवा धर्मातील मैदानी भागातील हिंदू जातीपासून वेगळ्या नाहीत.  मागासलेला हिंदू म्हणून तो त्यांच्याकडे दुर्लक्ष करतो.  अशा प्रकारे असे म्हटले जाऊ शकते की जमाती आणि जाती एकाच प्रमाणात दोन टोके आहेत.

टोळी व जाती यांच्यात काय फरक आहे?

 आदिवासी समाजात स्वतःची एक राजकीय संस्था असते या अर्थाने एक जमात एक अंतर्जात युनिट असते आणि एक राजकीय एकक असते.
 जात ही एक विवादास्पद सामाजिक रचना आहे, ज्यामध्ये अंतःप्रेरित विभाग समान व्यवसाय पाळतील किंवा नसतील.  विशिष्ट जमातींशी संवाद साधून जातीची रचना तयार केली गेली.
 असे बरेच लोक आहेत ज्यांचा दावा आहे की उच्च जाती नेहमी उच्च जाती होती आणि आदिवासींशी कोणताही संवाद झाला नाही.  त्यांना अनुसूचित जमातींशी संबंद्ध ठेवण्याची कल्पना आहे.
 हे स्पष्ट करण्यासाठी मी माझ्या स्वतःच्या जीनोमचे उदाहरण देऊ.  वाई-डीएनए किंवा पुरुष पूर्वजांचा समावेश असलेले बरेच अभ्यास आहेत;  ज्यांनी निकाल सामायिक केले आहेत त्यांच्या कौटुंबिक इतिहासाचे तपशीलवार बरेच ब्लॉग आणि मंच आहेत.  बदलासाठी मी महिला वंशासाठी डीएनए वापरणार आहे.  भगवतत्व याव्यतिरिक्त स्त्री धर्म (श्री) वर आपण ज्या धर्मांचा अनुसरण करतो तो संप्रदायाचा असल्याने, आदिवासी आणि त्यांच्या प्रथा यांच्यातील संबंध जो विशेषत: मादी वंशाशी संबंधित आहे हे समजून घेण्यास मला उत्सुकता वाढली.  येथे आहे:
 माझ्या सबक्लेडचा संस्थापक-पूर्वज जवळजवळ अलीकडेच जगला.  इ.स.पू. 2100 ते 785 बीसी दरम्यान.  हा सबक्लेड मोठ्या क्लॅडचा एक भाग आहे जो उडिया सोरा जमातीचा सर्वात मोठा (30%) भाग आहे (उर्फ, सावरा, सोरा) आणि उडिया ब्राह्मणांपैकी 20% (वाचा: पांडा).  पण सौरा आणि पांड्यांमध्ये काही अनुवांशिक प्रवाह होता?  माझ्या निकालांच्या आधारे, मी म्हणेन की तिथे होते.  परंतु यावर कोणताही समर्पित अभ्यास नसल्यामुळे, अद्याप दावा करणे शक्य नाही.
 याव्यतिरिक्त, मी तामिळनाडूच्या एका याजक समुदायासह 15% ते 40% सामने कोठेही सामायिक करतो.  पुन्हा, सौरास, पंड आणि या याजक समुदायामध्ये जनुक प्रवाह होता?  मी असेन की तेथे आहे, परंतु पुन्हा, पुरावा अस्तित्वात नाही.
 ओरिसामधील अन्य जाती संघटना खंडायत आणि गोप्स (सद्गोप्स) सह आहेत.  या संघटनांना आश्चर्य वाटण्यासारखे नसले तरी, पुढील जमातींच्या सहवासातून एक मनोरंजक भाग येतो, ज्यांच्याशी मी क्लेड सामायिक करतो: -
 Ang जुआंग्स (ओरिसामधील ऑस्ट्रियासियाटिक-मुंडा स्पीकर्स),
 • डुंगरी-भिल्ल (राजस्थानमधील इंडो-आर्यन स्पीकर्स),
 Ach लाचुंगपा (चीन-तिबेट भाषक, तिबेटच्या भूतिया जमातीचा भाग).
 खाली असोसिएशन किरकोळ आहे, 5% ते 1% पर्यंत आहे:
 • कातकरी-कठोडी (महाराष्ट्र-गुजरात-राजस्थानमधील इंडो-आर्यन स्पीकर्स),
 • ठाकरे (महाराष्ट्र-गुजरात-राजस्थानमधील इंडो-आर्यन स्पीकर्स),
 Hs अंध (महाराष्ट्र-आंध्रमधील इंडो-आर्यन स्पीकर्स)
 • निहाली स्पीकर्स (भाषा वेगळ्या, महाराष्ट्र आणि मध्य भारतातील)
 Ork कोर्कस (मध्य भारत (मध्य प्रदेश) मधील ऑस्ट्रियासियाटिक-उत्तर मुंडा स्पीकर्स)
 • जेनु-कुरुबास (कर्नाटकमधील द्रविड भाषक)
 याचा अर्थ असा की, माझ्या सबक्लेडचे संस्थापक-पूर्वज पूर्व २१०० ते इ.स.पू. 78 785 दरम्यान वंश निर्माण करण्यासाठी विभक्त होण्यापूर्वी, ती एका मोठ्या गटातून आली ज्याचे सदस्य वरील जमातींमध्ये सुमारे २२,००० वर्षांपूर्वी पसरलेले होते (पॅलेओलिथिक कूळ रचना कालावधीत)  .  किंवा, सौरा, जुआंग्स आणि भिल्सचे काही सदस्य वरील जमातींचे सदस्य बनले, शक्यतो इ.स.पू.
 2 कारणांमुळे हे रोचक आहे.  एक, सामान्य भौगोलिक प्रदेशात राहूनही इतर आदिवासींशी, मुख्य लोकांशीही संबंध नाही.  दोन, विशिष्ट जमातींमधील परस्परसंवादामुळे त्यांचे धार्मिक विश्वास निर्माण झाले आणि जातींच्या सामाजिक-सांस्कृतिक रचनेत हातभार लागला.  या परिस्थितीत धार्मिक श्रद्धा कशी निर्माण झाली हा सर्वात मनोरंजक भाग आहे.
 सर्व वर्तमान जमाती वेगवेगळ्या जुन्या जमातींचे सदस्य घेऊन संयुक्त आहेत.  सर्व सद्य जाती संरचना विवादास्पद आहेत, सध्याच्या आणि जुन्या आदिवासी संरचनांमधून तयार केल्या आहेत.  लोकांची हालचाल मनाला त्रास देणारी असू शकते.  आंध्रात सवरा कपस झाला.  बहुधा सवरा कापूस हा सवर्स (सौरस) याजक गट होता.  त्यामुळे सवरा असोसिएशन अजिबात आश्चर्य वाटले नाही. *
 • * अनेकदा युद्धे लढली जातात तेव्हा विजयासाठी तांत्रिक संस्कार केले जात असत.  ज्यांनी हे संस्कार केले ते सैनिक / राज्यकर्ते अशाच कुळातील होते.  त्यांनी त्यांच्या सैनिकांच्या (कुळातील लोकांच्या) विजयासाठी वडिलोपार्जित दैवतांची पूजा केली.  एक शेतकरी-सैनिक-याजक म्हणून काम करणारी व्यक्ती जुन्या सामाजिक संरचनांमध्ये एक सामान्य गोष्ट नव्हती, परंतु अशा संरचना 8 व्या शतकानंतर किंवा नाहीसे झाल्या.
 दक्षिण-मुंडा, प्रोटो-मुंडाची एक भाषिक शाखा असल्याने खारिया-जुआंगमध्ये शाखा आहेत;  आणि कोरापूत-मुंडाची शाखा एका सावरा गटात झाली, जुआंगची संगती देखील आश्चर्यकारक नव्हती.  याचा अर्थ, जुआंग्स आणि सवारांचा एक भाग सामान्य भाषिक पूर्वजांना सामायिक करतो.
 ऑस्ट्रेलियन भाषिक (मुंडा भाषा स्पीकर्स) आणि इंडो-आर्यन स्पीकर्स (भिल्स प्रमाणे) यांच्यात होणाraction्या संवादातून द्रविड भाषक उद्भवू शकल्याचा फार पूर्वीपासून संशय होता.  द्रविड भाषिकांमध्येही एएसआयचे प्रमाण जास्त आहे.
 इंडो-आर्यन भिल्ल हा उप-जमातींचा एक विशाल गट आहे.  दुर्दैवाने, या उप-जमातींपैकी कोणत्याही, ऑस्ट्रेलियाटिक भाषिक जमातींना सोडले जाऊ नये, त्यांच्या वंशवंशाकडे फारसे लक्ष वेधले गेले नाही.  संथाली धर्माच्या किंवा मुंडा भाषिकांच्या प्रथांवर टीका केली जाते आणि सामाजिक उपेक्षितता किंवा सेन्सॉरशिपपासून बचाव करण्यासाठी ते इतर धर्मात रूपांतरित करतात तेव्हा हे आणखी वाईट आहे.
 तथापि, हे स्पष्ट आहे की सावरस (मुंडा स्पीकर्स) आणि भिल्ल (इंडो-आर्यन स्पीकर्स) यांच्यात काहीतरी घडले ज्यामुळे त्यांच्या स्वत: च्या आदिवासींमध्ये अंतर्बाह्य रचना घडल्या ज्याचा परिणाम नंतर मध्य, पूर्व आणि जातीच्या जातींच्या रचनेवर परिणाम झाला.  दक्षिण भारत.  जे झाले ते स्पष्ट झाले नाही.
 आतापर्यंत फक्त ज्ञात माहिती अशी आहे की सावरांचा एक विभाग नरसिम्हाचे उपासक झाला;  आणि ते म्हणजे जगन्नाथाची मुळात सावरांनी पूजा केली.  संवादाकडे लक्ष वेधण्यासाठी काही पुराणकथा अस्तित्त्वात आहेत.  परंतु आवश्यक माहिती देऊ नका.  इंद्राद्युम्ना आणि त्याचे पुरुष इंडो-आर्यन भिल होते ज्यांनी ऑस्ट्रियासियटिक सावरांवर विजय मिळविला होता आणि त्यांच्या (सावरा) स्त्रियांना त्यांच्या (सवारा) संस्कृतीसह त्यांच्या पटात सामावून घेतले होते?
 वराह हेदेखील ऑस्ट्रियासॅटिक भाषिकांचे खूप कुलदेवता आहे;  ज्याप्रमाणे हायाग्रीव स्टेपे लोकांचे टोटेमिक आहे.  परंतु या देवत्व मोठ्या धर्मात शोषण्याविषयी थोडी माहिती उपलब्ध आहे.
 सर्वात आश्चर्यकारक संघटना म्हणजे लाचुंगपा.  तिब्बती बौद्ध धर्माचे अनुयायी यामध्ये कसे सापडले?  सबक्लेड तयार करणे अलीकडील असल्याने (अंदाजे फक्त 4000 ते 1200 वायपीपी), काही वर्षांपासून भूटिया जमातीचे आकलन करण्याचा प्रयत्न केला आहे;  लाचुंगपास हे सिक्किममध्ये स्थायिक झालेले तिबेटी भूतिया आहेत.
 वर उल्लेखलेल्या जमातींमधील परस्परसंवादाचा कोणताही ऐतिहासिक पुरावा नसल्यामुळे हे कार्य खूपच कठोर आहे.  तेथे गहाळ अंतर आहेत कारण सध्याच्या काळात कोणतेही लीचावी नाहीत.  ते गेले होते का?  लिचावी जमातीचे सदस्य भिल्ल व इतर इंडो-आर्य भाषिक जमातींमध्ये पसरले होते का?
 अनेक हरवलेल्या अंतराच्या परिस्थितीत ठिपके जोडण्याच्या अत्यंत नम्र प्रयत्नातून, विचार करायला आवडेल (सध्या) तांत्रिकता, मॅनिकिझम, श्रमणवाद आणि विविध इराणियन विश्वास प्रणालीचे अनुसरण करणारे सदस्य, इराणमधील एका प्रदेशातून तिबेट आणि नेपाळमध्ये गेले.  या लोकांचा मेसोपोटेमियन संस्कृतींचा प्रभाव असावा.  ते काश्मीरमध्येही पसरले, जिथे त्यांनी काश्मिरी जमात तयार केली (आणि तेथेच स्थायिक झाली).  या गटाचे काही सदस्य बौद्ध झाले (बौद्ध बौद्ध धर्माच्या स्थापनेपूर्वी बुद्ध श्रमण होते म्हणून, लिचाव्यांचा श्रमण / जैन दुवा आश्चर्यकारक नाही) आणि ते (लच्छुंगप म्हणून) पूर्व भारतात (म्हणजे. अलिकडच्या काळात सिक्कीममध्ये गेले) आणि  तेथे स्थायिक).  परंतु किमान २00०० वर्षांपूर्वी त्याच गटाच्या काही सदस्यांनी यापूर्वी वेगळं काम केलं होतं आणि पूर्व भारत (ओरिसा) मधील ऑस्ट्रोस्टियाटिक भाषिकांशी संवाद साधला आणि तिथे जातीय संरचना उभ्या केल्या.  या जाती अगदी याजकगटाचे एक भाग बनले, ज्यांचे सांस्कृतिक आणि धार्मिक प्रभाव वास्तविकपणे आदिवासींच्या संवादातून उद्भवले.  अशाच पद्धतीने, काही सदस्य मध्य भारत आणि पश्चिम भारतात गेले आणि नंतर त्यांना राजांची मुले झाली (राज पुट्स) तथाकथित उच्च जातीचा समूह बनला.
 समाजशास्त्रज्ञांनी मध्ययुगीन आणि अलीकडील काळासाठी संक्रातीकरण आणि ब्राह्मणीकरण हा शब्द वापरला आहे.  या प्रकरणात, संवाद जुना असल्याचे दिसते.  जर सर्व पौराणिक आणि इतिहासिक वर्णनांचा हिशोब केला जाऊ शकतो, तर आम्ही एक तथ्य म्हणून विचार करू शकतो की दैत्य / दानव म्हणून सवर्ण लोक डॅन (इस्त्रायली) आणि टुआथा डे डॅनॅन (आयरिश) च्या जनजातीसमवेत एक सामान्य खोल वंश आहेत.  यापैकी काही अनुसूचित जमातीमधील पूर्वजांच्या एएनआय मार्करचे स्पष्टीकरण देऊ शकते;  आणि नंतर त्यांनी जनुकांच्या प्रवाहाचा प्रतिकार केला आणि म्हणूनच एएनआयच्या नंतरच्या थरांचा अभाव आहे जे उच्च जाती आहेत.  तथापि, यामुळे मोठ्या प्रमाणावर अटक होण्याचा धोका आहे आणि या परिस्थितीवर समर्पित अभ्यास होईपर्यंत कोणीही निश्चितपणे काहीही सांगू शकत नाही.  एक बाजूला - या संपूर्ण परिस्थितीत, धार्मिक विश्वासातील समानता (डेव्हिड स्टारसह सुदर्शन चक्र सारख्या तांत्रिक आकार, इराणमधील नरसिंह आणि मान-सिंहाच्या पंथांमधील समानता इ. आणि इतरत्र) खरोखर विचित्र आहे.  सध्याच्या धर्मामध्ये त्यांचे संक्रमण असूनही या विश्वासात किती जुनी आहेत असा प्रश्न कोणत्या विचारतात?  असो…
 एकंदरीत, हे स्पष्ट आहे की इंडो-आर्यन भाषक उच्च जातीचे नसून (त्याऐवजी भिन्न किंवा विविध धार्मिक आणि सांस्कृतिक श्रद्धा असलेल्या आदिवासी), ऑस्ट्रोस्टियाटिक भाषिकांशी संवाद साधला आणि एकतर त्यांना पराभूत केले (काही प्रदेशात) किंवा समान म्हणून त्यांच्यात विलीन केले (काहींमध्ये)  ओरिसा जगन्नाथ मंदिरातील आख्यायिका म्हणून प्रदेश), त्यांच्या स्त्रिया आणि प्रभाव शोषून घेतात (सर्व प्रदेशात).
 A व्या शतकात अचानक एएए (पूर्वज ralस्ट्रो एशियाटिक) स्पीकर्स यांच्यात ही सुसंवाद साधला गेला होता, ज्यामध्ये उच्च-जातींनी धर्मशास्त्र लागू करण्यास सुरुवात केली आणि धर्मशास्त्राच्या लादण्याशी जुळवून घेतले: आर्य आक्रमण सिद्धांत चुकीचे असल्यास तिथे इंडो-  भारतात युरोपियन भाषा?
 आज, लोक जमाती, आदिवासी वस्त्या, विविध उदयोन्मुख व्यवसाय असलेले जनपद, वेगवेगळ्या प्रदेशातील या प्रत्येक जमातीमधील परस्पर संवाद, विविध प्रकारच्या जाती-जमाती, मर्यादित व्यवसाय असलेली साधी ग्रामीण अर्थव्यवस्था, व्यवसायांमध्ये लोकांची हालचाल किंवा सहजपणे कल्पना करू शकत नाहीत.  आदिवासींच्या संरचनांपासून जात संरचनांमध्ये अखंडता.

टोळी व जाती यांच्यात काय फरक आहे?
 कुळात वंशामध्ये तसेच जातीमध्येही विवाह करण्यास मनाई आहे.  दोघेही सामान्यत: गटाबाहेरील लग्नाचा निषेध करतात.  वाहतूक आणि दळणवळणाच्या माध्यमांच्या आधुनिक विकासामुळे विविध जमातीतील सदस्यांमधील संपर्क वाढला आहे आणि दोघांमध्ये अंतर्बाह्यतेचे कायदे कमजोर झाले आहेत.  दोघांमध्ये लक्षणीय साम्य दिसून येते, परंतु पुढील बाबतीत देखील ते भिन्न आहेत:
 १. रिसलेच्या म्हणण्यानुसार, आदिवासींमध्ये अंतःस्रावाचे अधिवेशन काटेकोरपणे लागू केले जात नाही तर जातीमध्ये असे आहे.
 परंतु रिस्लीचे हे मत सार्वत्रिकदृष्ट्या खरे दिसत नाही कारण काही जमातींमध्ये अंतःस्रावाचा कायदा अत्यंत कठोरपणाने लागू केला गेला आहे.
 २. मॅक्स वेबर ‘सामाजिक रचना’ मध्ये लिहितात की जेव्हा एखादी भारतीय जमात आपले प्रादेशिक महत्त्व गमावते तेव्हा ती भारतीय जातीचे रूप धारण करते.  अशा प्रकारे, जमात एक स्थानिक गट आहे तर जाती एक सामाजिक गट आहे.
 Hindu. प्राचीन हिंदू समाजात, व्यवसाय आणि व्यवसायांच्या आधारे कामगार विभागण्याच्या उद्देशाने जातीची उत्पत्ती झाली.  एक विशिष्ट भौगोलिक क्षेत्र असलेल्या लोकसंख्येच्या समाजातील भावनांच्या उत्क्रांतीमुळे ही जमात आली.
 Dr.. डॉ. एन.  मध्य प्रदेशातील ज्या जमातींना हिंदू आणि क्षत्रिय आदिवासी म्हटले जाते ते हिंदू देवतांपेक्षा स्वतःच्या ‘बोंगा’ सह परिचित आहेत.
 Max. मॅक्स वेबरच्या मते, सर्व लोकांची स्थिती जातीमध्ये एकसारखीच असते, तर वंशाच्या स्थितीत व श्रेणीत बरेच फरक आहे.  मॅक्स वेबरचे हे मत सर्व जातींना लागू नाही.  रँक आणि स्थितीमधील फरक बर्‍याच जातींमध्ये आढळू शकतो.
 The. वंशाच्या तुलनेत जातीमध्ये दर्जा व दर्जा यामधील फरक जास्त आहे.
 Caste. जाती कधीही राजकीय संघटना नसते तर जमात एक राजकीय संघटना असते.
 V. जातींच्या कुळांची नावे वशिष्ठ, विश्वामित्र, भारद्वाज, कश्यप इत्यादी संत किंवा गूढ संतांकडून घेतली जातात, उदाहरणार्थ, म्हैसूरच्या कोमती जमातीतील कुळ टोटेमवर आधारित आहेत.  सर्व प्रकारचे फळ, भाजीपाला, मसाले, अन्नधान्य इत्यादींच्या नावावरुन थर्स्टन यांनी 'दक्षिण भारताच्या जाती व जमाती' या यादीमध्ये म्हटले आहे की प्राणी व भाजीपाला जगातील कोणतेही नाव आधार म्हणून वापरले जाऊ शकत नाही.  टोटेम नावासाठी.
 The. जातींमध्ये, लोक सामान्यपणे त्यांचे निश्चित व्यवसाय करतात कारण कार्ये जाती व्यवस्थेच्या अंतर्गत विभागली जातात.  जमातीमध्ये, लोक ज्या व्यवसायात आवडेल त्या गोष्टींमध्ये ते त्यांच्या इच्छेनुसार वागू शकतात कारण त्यांच्यात आणि व्यवसायांमध्ये कोणताही निश्चित संबंध नाही.
 वास्तविक, आता आदिवासी हळूहळू जातीमध्ये रुपांतरित होत आहेत.  रिस्लीने या परिवर्तनात चार प्रक्रियेचा उल्लेख केला आहे.
 1. एखाद्याची वंशावळ बदलून
 २. कोणत्याही हिंदू धर्माच्या तत्त्वांचा स्वीकार करून
 Hindu. हिंदू धर्मात सामील होणे
 Hindu. हिंदूंचे नाव न बदलता संबंध ठेवून.
 डी.एन.मजुमदार यांच्या म्हणण्यानुसार एक जमात हिंदु समाजात जातीचे नाव व नाव घेऊन प्रवेश करू शकते.
 या बदलांमुळे टोळी व जाती यांच्यातील फरक सतत कमी होत आहे.

१. अनुसूचित जमाती कोण आहेत?

 राष्ट्रीय अनुसूचित जमाती आयोगाच्या म्हणण्यानुसार भारतात 700 पेक्षा जास्त अनुसूचित जमाती आहेत.
 ब्रिटिश काळाच्या कायद्यातून अस्तित्त्वात असलेल्या अनुसूचित जातींच्या व्याख्याप्रमाणेच “अनुसूचित जमाती” ची व्याख्या १ 31 .१ च्या जनगणनेपासून कायम ठेवण्यात आली आहे.
 राष्ट्रीय अनुसूचित जमाती आयोगाचे स्पष्टीकरणः
 आदिमपणा, भौगोलिक अलगाव, लज्जा आणि सामाजिक, शैक्षणिक आणि आर्थिक मागासलेपण हे या कारणांमुळे आपल्या देशातील अनुसूचित जमातीच्या समुदायाला इतर समुदायांपेक्षा वेगळे ठरवते.
 पुढे, आदिवासी कार्य मंत्रालय देशभरातील १ states राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांमधील V 75 आदिवासींची यादी विशेषतः संवेदनशील आदिवासी गटांच्या वर्गीकरणात येते.  मंत्रालय पीव्हीटीजींच्या संरक्षणासाठी विशिष्ट कल्याणकारी उपक्रम राबविते, राज्यांनी केलेल्या शिफारशींच्या आधारे, जे सर्व अनुसूचित जमातीपुरता विस्तारित नाहीत.
 २. अनुसूचित जमातीच्या संरक्षणासाठी कोणते कायदे तयार केले गेले?
 अनुसूचित जाती जमाती सदस्यांना दिले जाणारे हक्क व संरक्षण बहुतेक वेळा अनुसूचित जमातीच्या सदस्यांपर्यंत वाढविण्यात आले आहे.
 अनुच्छेद 2 34२ अनुसूचित जमातीच्या वर्गीकरणांतर्गत येणा specific्या विशिष्ट प्रदेशांतील त्या समुदायांना सूचित करण्याचे अधिकार राष्ट्रपतींना देते.
 कलम १,, १ under अन्वये मूलभूत अधिकार आणि जाती, लिंग, वंश, धर्म, किंवा जन्मस्थळाच्या आधारे भेदभाव नसल्याचे आश्वासन देणारी इतर तरतुदी खालीलप्रमाणे आहेत.
 अनुच्छेद 46 अनुसूचित जमातीच्या हिताच्या कल्याण आणि संवर्धनासाठी कार्य करण्यासाठी आणि त्यांच्या हितांचे रक्षण करण्यासाठी पावले उचलण्याचे निर्देश देते.
 याव्यतिरिक्त, लेख २33 डी, २33 टी, 3030० आणि 2 33२ मध्ये अनुसूचित जाती व जमाती या दोन्ही जागा पंचायत, नगरपालिका, राज्य विधानसभा आणि लोकसभेत अनुसूचित जाती व अनुसूचित जमातींसाठी राखीव ठेवण्याचे आश्वासन दिले आहे.
 अनुच्छेद 8 338 अ मध्ये अनुसूचित जमातींसाठी राष्ट्रीय आयोग तयार करण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत.
 घटनेअंतर्गत अधिकारांशिवाय अनुसूचित जाती व जमाती (अत्याचार प्रतिबंधक कायदा) अनुसूचित जमातीचे संरक्षणदेखील करतात.
 अनुच्छेद १44 मध्ये अनुसूचित जाती आणि मागासवर्गीय किंवा इतर कोणत्याही कामाचे काम असलेले छत्तीसगड, झारखंड, मध्य प्रदेश आणि ओरिसा राज्यातील आदिवासी कल्याण प्रभारी मंत्री म्हणून नेमणूक करण्याची तरतूद आहे.
 घटनेच्या पाचव्या अनुसूचीमध्ये अनुसूचित क्षेत्रांच्या प्रशासनाच्या तरतुदींची रूपरेषा आहे.  यामध्ये अनुसूचित जमाती असणार्‍या परंतु अनुसूचित क्षेत्राशिवाय राज्यातील आदिवासी जमातींचे तीन-चतुर्थांश प्रतिनिधीत्व असलेल्या आदिवासी सल्लागार समितीच्या स्थापनेचे आश्वासन देण्यात आले आहे.  जमातींच्या कल्याण आणि प्रगती या विषयांवर सल्ला देण्याचे काम कौन्सिलच्या कर्तव्यात समाविष्ट आहे.
 घटनेच्या सहाव्या वेळापत्रकात आदिवासी विभागांच्या प्रशासनासाठी तरतुदी आहेत, परंतु आसाम, मेघालय, त्रिपुरा आणि मिझोरम या राज्यांमध्येही या तरतुदी आहेत.
 एससी / एसटी अ‍ॅट्रॉसिटी कायद्यांतर्गत अनुसूचित जमातींनाही त्यांच्या कक्षेत आणले जाते.
 घटनात्मक संरक्षणाव्यतिरिक्त, अनुसूचित जमातींना कायद्यानुसार वनक्षेत्र संरक्षणासह त्यांचे भौगोलिक हितसंबंधांचे रक्षण करण्याचे इतर संरक्षणाचे आश्वासन देखील देण्यात आले आहे.
 अनुसूचित जमाती व इतर पारंपारिक वनवासी (वन हक्कांची ओळख) कायदा 2006 अंमलात आणून वनक्षेत्रातील आदिवासींच्या वैयक्तिक व समुदायाच्या हक्काची हमी व संरक्षण मिळावे.  हे त्यांना विस्थापित झाल्यास आणि पुनर्वसन झाल्यास मुक्त आणि पूर्वीची माहिती देण्यास परवानगी देण्याचे हमी देखील देते.
 तथापि, आदिवासींच्या परिस्थितीचा अभ्यास करण्यासाठी आणि त्यांच्या उन्नतीसाठी धोरणात्मक पुढाकार सुचविण्यासाठी २०१ in मध्ये गठित झालेल्या 'एक्सएक्सटा कमिटी'ने अहवाल दिला की, सरकार घटनात्मक संरक्षणाची नाकेबंदी करते आणि आदिवासींचे शोषण ग्रामीण भागात किंवा संभाव्य अनुसूचित भागाला' शहरी भाग 'म्हणून देऊन  त्यांना संरक्षणाच्या दालनापासून दूर ठेवण्यासाठी.
 Xaxa समिती अहवाल जोडते की:
 १. सरकार “सार्वजनिक उद्देशाने” जंगल किंवा आदिवासींची जमीन ताब्यात घेते परंतु नंतर ती डागडु दराने खासगी कंपन्यांना हस्तांतरित करते.
 २. सरकार जमीन ताब्यात घेऊन कंपन्यांशी सामंजस्य करार करतो आणि सरकारी अधिकारी आदिवासींच्या भूमीचे “डीलर आणि वाटाघाटी” करतात, “राज्याचे तटस्थता” ही संकल्पना विसरतात आणि आदिवासींच्या अधिकाराचे सक्रियपणे उल्लंघन करतात.
 Land. भूसंपत्ती आणि कल्याणकारी कायद्याच्या या उल्लंघनांचा निषेध करणार्‍यांना अटक केली जाते आणि परिणामी हा कायदा आधीच अल्पसंख्याकांवर अत्याचार करण्यास विकृत होतो.


Friday, 5 February 2021

every day idioms

*Everyday Idioms* 

Use these idioms in your own sentences. 

A grey area – Something unclear


A rip-off – Too expensive

Add fuel to the fire – To add more to an existing problem

As easy as ABC – Something is very easy

Call it a day – Time to quit

Cool as a cucumber – To be very calm under stress

Crack a book – Open up a book and study

Down to the wire – At the last minute

Draw a blank – Can’t remember

Fill in the blanks – Provide more information

Get a kick out of it – Really enjoy/like something

Get your act together – Behave properly

Give it a shot – To try to do something

Have mixed feelings – Be unsure of how you feel

Have second thoughts – Have doubts

In hot water – Be in trouble

In the same boat – Be in the same situation

It’s in the bag – It’s a certainty

I've got your number – To say you can't be fooled by someone since you have them figured out

Miss the boat – You missed your chance

Mumbo jumbo – To call something total nonsense

Out of the blue – With no warning

Pass with flying colors – To succeed at something easily

Piece of cake – Something very easy

Read between the lines – Find the hidden meaning

Second to none – The best

The icing on the cake – Something additional that turns good into great 

*Body Part Idioms* 


Cross your fingers – For good luck

Fell on deaf ears – People wouldn't listen to something

Get cold feet – Be nervous

Giving the cold shoulder – Ignore someone

Have a change of heart – Changed your mind

I’m all ears – You have my full attention

It cost an arm and a leg – It was expensive

Play it by ear – Improvise

See eye to eye – Agree

Slipped my mind – I forgot

Speak your mind – Say what you really feel

Thanks see next
*Animal Idioms* 

A bull in a china shop - Someone who is very clumsy

A little birdie told me - Someone told me a secret

Bee in her bonnet - She is upset

Birdbrain - Someone who is not very smart

Busy as a bee – To be very active and working hard at something

Cat got your tongue? - Why aren’t you talking?

Cry crocodile tears - To pretend to be upset

Curiosity killed the cat - Asking too many questions may get you in trouble

Different kettle of fish - Something completely different

Doggy bag - A bag to take home leftovers from a restaurant

Fish out of water - Being somewhere you don’t belong

For the birds - Something that is not worth anything

Get off your high horse - Quit thinking you are better than others

Goose is cooked - Now you’re in trouble

Hold your horses - Wait a minute

Horse of a different color - Something that is quite different, a separate issue

Hot dog - A person doing athletic stunts that are dangerous

Let the cat out of the bag - Tell a secret

Make a mountain out of a molehill - Make something unimportant into a big deal

Night owl - Someone who stays up late

Pig out - To eat a lot

Put a bug in his ear - Make a suggestion

Raining cats and dogs - It is raining very hard

Snail's pace – To move extremely slow

Stir a hornet's nest – To cause a lot of trouble

Teacher's pet – The teacher's favorite student

The world is your oyster – You can achieve whatever/go wherever you want

When pigs fly - To say something is impossible

Wolf in sheep’s clothing - A person who pretends to be nice but is not

You can't teach an old dog new tricks - It’s harder for older people to learn new thing
See next
Thank you

Tuesday, 2 February 2021

practice opposite words

1000 Opposite Words in English

about – exactly
above – below
absence – presence
abundance – lack
accept – refuse
accidental – intentional
active – lazy
add – subtract
admit – deny
adult – child
advanced – elementary
affirmative – negative
afraid – brave
after – before
against – for
alike – different
alive – dead
all – none
allow – forbid
already – not yet
always – never
ancient – modern
ancestor – descendant
agree – refuse

 

amateur – professional
amuse – bore
ancestor – descendant
angel – devil
animal – human
annoy – satisfy
answer – ask
answer – question
antonym – synonym
apart – together
approximately – exactly
argue – agree
arrest – free
arrival – departure
arrive – depart
artificial – natural
ascent – descent
ask – answer
asleep – awake
attack – defend
attack – defence
attic – cellar
autumn – spring
awake – asleep
awful – nice
back – in front of
background – foreground
backward – forward
bad – good
bad luck – fortune
beauty – ugliness
before – after
begin – end
beginning – end
behind – in front of
below – above
best – worst

 

better – worse
beautiful – ugly
big – small
birth – death
bitter – sweet
black – white
blunt – sharp
body – soul
bore – amuse
boring – exciting
borrow – lend
bottom – top
boy – girl
brave – cowardly
break – fix
broad – narrow
brother – sister
build – destroy
busy – lazy
buy – sell
calm – excited
careful – careless
careless – careful
catch – miss
ceiling – floor
cellar – attic
centre – outskirts
certainly – probably
changeable – constant
cheap – expensive
child – adult
children – parents
clean – dirty
clear – cloudy
clever – stupid
close – open
closed – open
cloudy – clear
cold – hot
cold – heat

come – go
comedy – drama
complicated – simple
compliment – insult
compulsory – voluntary
connect – separate
consonant – vowel
constant – changeable
construction – destruction
continue – interrupt
cool – warm
correct – wrong
courage – fear
courageous – cowardly
cowardly – brave
create – destroy
cruel – human
cry – whisper
cry – laugh
damage – repair
danger – security
dangerous – safe
dark – light
daughter – son
dawn – dusk
day – night
dead – alive
death – birth
deep – shallow
defeat – victory
defence – attack
defend – attack
delicious – awful
deny – admit
depart – arrive
departure – arrival
descendant – ancestor
descent – ascent
desperate – hopeful
destroy – build
destruction – construction
devil – angel
dictatorship – republic
die – live
different – alike
difficult – easy
dirty – clean
disease – health
distant – near
divide – unite
division – unity
divorce – marry
divorce – marriage
divorced – married
domestic – foreign
down – up
downstairs – upstairs
drama – comedy
dry – humid
dull – interesting
dusk – dawn
early – late
east – west
easy – difficult
elementary – advanced
emigrate – immigrate
emigration – immigration
empty – full
end – begin
end – beginning
ending – beginning
enemy – friend
enjoy – hate
enter – leave
entrance – exit
equal – different
even – odd
evening – morning
everybody – nobody
everything – nothing
exactly – approximately
excited – calm
exciting – boring
exclude – include
exit – entrance
expensive – cheap
export – import
exposure – shelter
extreme – moderate
fail – succeed
failure – success
false – true
far – near
fast – slow
fat – slim
fear – courage
female – male
few – many
final – first
find – lose
finish – begin
finish – start
first – final
fix – break
flat – hilly
floor – ceiling
follow – lead
forbid – allow
for – against
foreground – background
foreign – domestic
foreigner – native
forget – remember
form – destroy
fortune – bad luck
forward – backward
free – arrest
freeze – melt
frequently – occasionally
fresh – old/stale
friend – enemy
front – rear
in front of – back
full – empty
funny – serious
future – past
general – particular
generous – mean
gentle – violent
gentleman – lady
giant – tiny
girl – boy
give – take
go – come
good – bad
grown-up – child
guest – host
guilty – innocent
happiness – sadness
happy – sad
handsome – ugly
hard – easy
harvest – plant
hate – enjoy
health – disease
healthy – ill
heat – cold
heaven – hell
heavy – light
hell – heaven
here – there
high – deep
high – low
hilly – flat
hit – miss
hopeful – desperate
hopeless – hopeful
horizontal – vertical
host – guest
hot – cold
huge – tiny
human – animal
humane – cruel
humid – dry
hungry – thirsty
husband – wife
in front of – back
ignore – notice
ill – healty
immigrate – emigrate
immigration – emigration
import – export
in – out
include – exclude
increase – reduce
innocent – guilty
inside – outside
insult – compliment
intelligent – silly
intentional – accidental
be interested in – bore
interesting – boring
interrupt – continue
junior – senior
kind – cruel
lack – abundance
lady – gentleman
land – take off
land – water
large – small
last – first
late – early
laugh – cry
lazy – active
lead – follow
learn – teach
leave – arrive
left – right
lend – borrow
less – more
let – forbid
lie – stand
life – death
light – dark
light – heavy
like – hate
liquid – solid
little – big
little – much
live – die
long – short
lose – win
loser – winner
loud – quiet
love – hate
lovely – terrible
low – high
lower – raise
bad luck – good luck
good luck – bad luck
major – minor
male – female
man – woman
many – few
marriage – divorce
married – divorced
marry – divorce
master – servant
maximum – minimum
mean – generous
melt – freeze
men – women
mend – break
mess – order
midnight – noon
minimum – maximum
minor – major
miss – hit
miss – catch
moderate – extreme
modern – ancient
monarchy – republic
moon – sun
more – less
morning – evening
mountain – valley
much – little
narrow – broad
nasty – nice
native – foreigner
natural – artificial
near – distant
negative – affirmative
nephew – niece
never – always
new – ancient
nice – awful
niece – nephew
night – day
no – yes
nobody – everybody
noisy – quiet
noon – midnight
none of – al lof
normal – strange
north – south
not yet – already
nothing – everything
notice – ignore
now – then
occasionally – frequently
occupied – vacant
odd – even
off – on
often – seldom
old – modern
on – off
open – closed
open – closed
opponent – supporter
order – mess
ordinary – special
other – same
out – in

outside – inside
outskirts – centre
over – under
parents – children
part – whole
partial – total
particular – general
pass – fail
past – future
peace – war
permit – forbid
plant – harvest
plenty – lack
pleasant – awful
polite – rude
poor – rich
poverty – wealth
powerful – weak
presence – absence
present – past
pretty – ugly
private – public
probably – certainly
professional – amateur
protect – attack
protection – attack
public – private
pull – push
pupil – teacher
push – pull
question – answer
quick – slow
quiet – loud
raise – lower
rainy – sunny
rear – front
receive – send
reduce – increase
refuse – agree
regret – satisfaction
remember – forget
repair – damage
reply – ask
reply – question
republic – dictatorship
rest – work
rich – poor
right – left
right – wrong
rise – sink
rough – gentle
rough – smooth
rude – polite
rural – urban
sad – happy
sadness – happiness
safe – dangerous
safety – danger
salt – sugar
same – different
satisfaction – regret
satisfy – annoy
save – spend
scream – whisper
security – danger
seldom – often
sell – buy
send – receive
senior – junior
separate – connect
serious – funny
servant – master
set free – arrest
shallow – deep
sharp – blunt
shelter – exposure
short – long
shout – whisper
shut – open
sick – healthy
silent – noisy
silly – intelligent
simple – complicated
sink – rise
single – married
sister – brother
sit – stand
slim – fat
slow – fast
small – big
smooth – rough
soft – hard
solid – liquid
some – many
sometimes – often
son – daughter
soul – body
sour – sweet
south – north
special – general
spring – autumn
stand – sit
start – stop
start – finish
stop – start
stand – lie
strange – normal
stranger – native
strict – gentle
strong – weak
student – teacher
stupid – clever
suburb – centre
succeed – fail
success – failure
subtract – add
sugar – salt
summer – winter
sun – moon
sunny – cloudy
supporter – opponent
suspect – trust
sweet – bitter
synonym – antonym
take – give
take off – land
tall – small
teach – learn
teacher – pupil
then – now
terrible – lovely
there – here
thick – thin
thin – thick
thirsty – hungry
throw – catch
tight – loose
tiny – giant
together – apart
tomorrow – yesterday
top – bottom
total – partial
town – village
tragedy – comedy
true – false
trust – suspect
ugliness – beauty
ugly – beautiful
under – over
unite – divide
unity – division
up – down
upstairs – downstairs
urban – rural
useful – useless
useless – useful
vacant – occupied
valley – mountain
vertical – horizontal
victory – defeat
village – town
violent – gentle
visitor – host
voluntary – compulsory
vowel – consonant
war – peace
warm – cool
waste – save
water – land
weak – powerful
wealth – poverty
wealthy – poor
wedding – divorce
well- ill
west – east
wet – dry
whisper – scream
white – black
whole – part
wide – narrow
wife – husband
win – lose
See next 
Thank you